ที่โรงเรียนบ้านค่าย อ.บ้านค่าย จ.ระยอง นายชาญนะ เอี่ยมแสง ผู้ว่าราชการจังหวัดระยอง ประธานฝ่ายฆราวาส พระเทพสิทธิเวที เจ้าคณะจังหวัดระยอง ประธานฝ่ายสงฆ์ร่วมเปิดกิจกรรม “มอบ 990 ต้นฝ้าย (ต้นกล้า) สู่ผ้าตาสมุก ผ้าพื้นถิ่นเมืองระยอง” ประจำปี 2565 โดยมีนายรัฐพล อุณากัณฑ์พร ผู้ช่วยกรรมการผู้จัดการใหญ่ บริษัท ไออาร์พีซี จำกัด (มหาชน) นายวรวุฒิ ด่านสมพงศ์ วัฒนธรรมจังหวัดระยอง นายฉันท์ แป้นเพชร นายอำเภอบ้านค่าย นายดำรงค์ ศรีอร่าม ผู้อำนวยการโรงเรียนบ้านค่าย หัวหน้าส่วนราชการ หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง และประชาชนร่วมกิจกรรมและรับมอบต้นกล้าฝ้ายเพื่อนำไปปลูกขยายพันธุ์ฝ้ายและนำไปทอเป็นผ้าตาสมุก ผ้าพื้นถิ่นประจำจังหวัดระยอง นอกจากนี้ ได้ร่วมเปิด “ศูนย์เรียนรู้การทอผ้าตากะหมุก” แห่งใหม่ของจังหวัดระยอง ณ ตลาดบ้านค่าย วอล์ค เนื่องในโอกาสมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา 90 พรรษา 12 สิงหาคม 2565 สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง
นายรัฐพล ผู้ช่วยกรรมการผู้จัดการใหญ่ ไออาร์พีซี กล่าวว่า บริษัทได้ร่วมกับจังหวัดระยอง หน่วยงานสถานศึกษา วัฒนธรรมจังหวัดระยอง สืบสานพระปนิธานในการรักษามรดกที่สำคัญ ซึ่งนายชาญนะ เอี่ยมแสง ผู้ว่าราชการจังหวัดระยอง ได้ประกาศให้หัตหกรรมท้องถิ่น “ผ้าตาสมุก” เป็นลายผ้าประจำจังหวัดระยอง ซึ่งสะท้อนให้เห็นถึงบริบททางสังคม วัฒนธรรม และภูมิปัญญาอันทรงคุณค่ามายาวนานของจังหวัดระยอง จึงได้ร่วมกันจัดทำโครงการส่งเสริมอาชีพการทอผ้าตาสมุก ผ้าพื้นถิ่นประจำจังหวัดระยอง เพื่อส่งเสริมอาชีพและรื้อฟื้นการทอผ้าตาสมุกให้ดำรงอยู่ เป็นการรักษาหัตกรรมภูมิปัญญาเป็นอัตลักษณ์เฉพาะตัวให้คงอยู่ตลอดไป
นายวรวุฒิ วัฒนธรรมจังหวัดระยอง กล่าวว่า จากการสืบค้นข้อมูลทางประวัติศาสตร์และการสัมภาษณ์ผู้คนในท้องถิ่น “ผ้าตาสมุก” เป็นผ้าที่เป็นอัตลักษณ์ประจำท้องถิ่นจังหวัดระยอง ที่มีชื่อเสียง ซึ่งปรากฏพระราชดำรัส ในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เกี่ยวกับภาพพื้นถิ่นในแถบนี้เมื่อ 145 ปีที่แล้วว่า “มีฝีมือดีกว่าที่กรุงเทพฯ” และยังมีข้อมูลครั้งสุดท้ายเกี่ยวกับผ้าชนิดนี้ในปี พ.ศ. 2487 จากนั้นผ้าตาสมุกนี้ก็ไม่ถูกพูดถึงมาเกือบ 80 ปี จนเมื่อปี พ.ศ. 2564 จังหวัดระยองโดยนายชาญนะ เอี่ยมแสง ผู้ว่าราชการจังหวัดระยอง ได้มีการรื้อฟื้นผ้าท้องถิ่นระยอง ซึ่งทางสำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดระยองจึงได้สืบหาข้อมูลจึงค้นพบว่า “ผ้าตาสมุก” เป็นผ้าประจำท้องถิ่นจังหวัดระยอง
ทั้งนี้ โครงการดังกล่าวมีวัตถุประสงค์เพื่อส่งเสริมอาชีพให้กับประชาชนในจังหวัดระยอง ได้มีอาชีพและสามารถมีชีวิตที่มั่นคงและยังยืน ตามแนวพระราชดำรัสเศรษฐกิจพอเพียงของในหลวง รัชกาลที่ 9 พร้อมทั้งปลูกจิตสำนึกให้ประชาชนในท้องถิ่น เกิดความตระหนักและเข้ามาส่วนร่วมในการอนุรักษ์ ฟื้นฟูสืบสานภูมิปัญญา และคุณค่าความหลากหลายทางวัฒนธรรมทั้งที่เป็นชีวิต ค่านิยมที่ดีงาม และความเป็นไทย ทั้งเป็นการให้ประชาชนในท้องถิ่นได้เรียนรู้ความสำคัญ รู้จักวิถีชีวิต รู้ถึงคุณค่าของประวัติศาสตร์ในท้องถิ่น ความเป็นมาและวัฒนธรรมประเพณีของท้องถิ่น อันจะสร้างความภาคภูมิใจและจิตสำนึกในการรักษาวัฒนธรรมประเพณีของท้องถิ่น และจัดทำผ้าตาสมุกนำทูลเกล้าถวายสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง เนื่องในโอกาสมหามงคลเฉลิมพระชนพรรษา 90 พรรษา 12 สิงหาคม 2565 ในโอกาสต่อไป
นิตยา ทุมมานนท์ จ.ระยอง/รายงาน
